Op 6 maart is het ‘Europese Dag van de Logopedie’ (Europese Dag van de Spraak- en Taaltherapie). Deze dag staat in het teken van (taal)ontwikkelingsstoornissen en de invloed op het lezen en schrijven.
Dit jaar vraagt De dag van de Logopedie aandacht voor slikproblemen
Niet naar een verjaardagsfeestje durven, omdat je bang bent dat je je in een stukje taart of een slok koffie verslikt. Elke avond spanning aan de keukentafel omdat je kind niet goed kan slikken en daardoor weigert te eten. Slikproblemen hebben grote impact, zowel bij kinderen als volwassenen. Veel mensen weten niet dat de logopedist kan helpen. Daarom staat de Dag van de Logopedie op 6 maart in het teken van slikproblemen.
“Bij 26-40% van de prematuur geboren kinderen is er sprake van drink- of slikproblemen.” – NVLF
We eten en drinken, kauwen en slikken vaak zonder er bij na te denken. Toch zijn er veel mensen, zowel kinderen als volwassen, waarbij slikken een probleem is. Bij volwassenen ontstaat een slikprobleem vaak na een beroerte. Maar ook mensen met de ziekte van Parkinson, een spierziekte of kanker in de mond of keel kunnen slikproblemen krijgen. Door deze aandoeningen raken de structuren en spieren of zenuwen die zorgen dat je kunt slikken beschadigd.
Slikproblemen bij kinderen
Bij kinderen komt een slikprobleem vaak voor wanneer ze te vroeg geboren zijn. Maar ook bij kinderen met een (aangeboren) handicap of spierziekte. Soms kan er ook iets anders aan de hand zijn en is het tijdelijk van aard. Een kind dat borstvoeding krijgt, weigert bijvoorbeeld om uit de fles te drinken. Andere kinderen hebben moeite hebben met het leren zuigen, eten van de lepel of kauwen. Hierdoor kan het kind zich regelmatig verslikken of gaan spugen. Soms kan een kind helemaal niet eten of drinken. Het krijgt dan tijdelijk sondevoeding om te voorkomen dat het kind ondervoed raakt.
Lees verder na de video
Niet meer naar feestjes
De impact van slikproblemen is groot, zowel bij volwassen als kinderen. Wanneer volwassenen niet meer goed kunnen kauwen of slikken, eten ze minder, kunnen ze ongewenst gewicht verliezen en zelfs ondervoed raken. Ook kunnen ze een longontsteking krijgen wanneer bij het verslikken vocht of voeding in de luchtpijp komt. Op sociaal gebied hebben slikproblemen ook gevolgen. Iemand met een slikprobleem kan niet meer eten of drinken wat hij of zij lekker vindt. Niet meer een knapperig stokbroodje gezond, maar ook geen pizza of vlees van de barbecue. Zelfs het ‘gewoon’ drinken van koffie of limonade kan een probleem worden. Het komt vaak genoeg voor dat mensen met een slikprobleem niet meer naar een verjaardagsfeestje of een etentje durven, omdat ze bang zijn zich te gaan verslikken.
Onmacht bij ouders
Ook voor ouders heeft het slikprobleem van hun kind veel invloed op het dagelijks leven. Kinderen met slikproblemen hebben vaak medische of ontwikkelingsproblemen. Dit vraagt al extra zorg van ouders of verzorgers. De slikproblemen komen daar dan nog eens bij. De avondmaaltijd die normaal gesproken een moment van rust zou moeten zijn, levert alleen maar spanning op. Als ouder wil je goed voor je kind zorgen. Wanneer het niet lukt om je kind goed en veilig te laten eten, voel je je tekort schieten. Dat zorgt voor stress, ongerustheid en onmacht.
Logopedie kan helpen
Het herkennen van slikproblemen en het stellen van een goede diagnose vraagt om kennis en ervaring. Er zijn vaak meerdere disciplines bij betrokken. Ook de logopedist speelt daarin een belangrijke rol. In alle instellingen in de gezondheidszorg zijn daarom logopedisten te vinden die ook slikproblemen behandelen. Een logopedist kan het probleem niet altijd helemaal oplossen. Wel kan de logopedist ervoor zorgen dat een patiënt met het slikprobleem om leert gaan. De logopedist kan de patiënt helpen de slikspieren intensief te trainen om zo weer makkelijker en veiliger te leren slikken. Is dat niet mogelijk is, dan gaat de logopedist samen met de patiënt op zoek naar oplossingen om zo goed en veilig mogelijk te eten en te drinken. Bijvoorbeeld door een andere sliktechniek aan te leren of aangepaste, makkelijke voeding te adviseren. Hierdoor wordt het leven voor de patiënt en de omgeving weer een stuk aangenamer.
Bron: Logopediepraktijk Suzanne Cornelussen
Meer informatie:
Logopedie – Slikken
Voedingsproblemen bij kinderen. Wat kunt u er als ouder aan doen? (pdf, Radboud MC)
Nieuws: Voedingsonderzoek bij te vroeg geboren kinderen
Lotgenotencontact:
Kinderen met sondevoeding en/of chronische eetproblemen (besloten Facebookgroep)
baby reflux NL/BE (besloten Facebookgroep)
Prematuur en Borstvoeding (besloten Facebookgroep)