Je bent Papa geworden! Jullie prachtige kind is geboren! Gefeliciteerd! Hij of zij is alleen te vroeg (prematuur), te klein (dysmatuur) of ernstig ziek geboren en heeft daarom speciale en intensieve zorg nodig. En dat was niet echt gepland ofzo, dus daar zit je dan…. met heel veel zorgen, met wanhoop en enorme machteloosheid.
Dìt was niet echt wat je er van had verwacht…..
De geboorte van een te vroeg, te klein of ernstig ziek geboren kind heeft een enorme impact op het leven van het hele gezin. En als papa is het vaak extra zwaar. Je maakt je namelijk extreem veel zorgen over je kind en je partner, en wellicht nog kinderen thuis. Tegelijk moet er nog gewoon brood op de plank komen en gaat het werk gewoon door. In Nederland is er immers geen goede wetgeving voor papa’s van couveusekinderen en moet je twee dagen na de geboorte gewoon weer aan het werk. Uiteraard kan en mag je vakantiedagen opnemen, of 14 dagen zorgverlof (70% van je bruto salaris), het verblijf in het ziekenhuis kan soms maanden duren.
Elke dag worden achtenveertig kinderen te vroeg geboren in Nederland. Elke dag worden achtenveertig papa’s in een wereld gegooid die niet te voorspellen is…
Ondanks dat elke papa zo zijn eigen manier zal gaan vinden om te overleven, kunnen onderstaande tips je wellicht wat ondersteuning bieden.
Wat zijn de emoties die je kan gaan verwachten?
De emoties die je zult gaan ervaren zullen enorm botsen met elkaar. Ze zijn enorm zwaar, heftig en intens. Onderstaande emoties die je zult hebben, zijn heel normaal en de meeste papa’s zullen deze gaan ervaren. Wanneer je kleine sterker gaat worden, zullen deze emoties gaan afzwakken.
- Angst en bezorgdheid over de gezondheid van je kind en wat de toekomst voor hem of haar zal worden
- Verdriet over het feit dat je niet op deze manier papa had willen worden
- Machteloosheid en frustratie omdat je gewoon niets kan doen voor je kind
- Spanningen door de gedachten over de gang van zaken, het ondersteunen van je partner, de zorgen over je werk(gever) en onderhouden van je gezin, wellicht nog andere kinderen
- Enorme liefde en trots voor je prachtige baby
- Elke dag verbazing over de vooruitgang en mijlpalen die je niet had verwacht
- Elke dag geluk en verdriet over de mijlpalen die er zijn en de achteruitgang die er opeens is…..
Wat nu wanneer jij en je partner anders om gaan met deze emoties?
De geboorte van een te vroeg, te klein of ernstig ziek kind kan de relatie tussen jou en je partner flink op scherp zetten. Het is daarom erg belangrijk, dat je je gevoelens uit naar elkaar, zodat je er voor elkaar kan zijn. Samen staan jullie immers sterk en kunnen jullie er sterker uit komen met elkaar.
- Mannen en vrouwen gaan verschillend met emoties om. De meeste mannen houden hun gevoelens voor zich, om hun partner te sparen. Een vrouw kan juist daardoor het gevoel krijgen dat jij er minder om geeft.
- Jullie zullen dezelfde emoties ervaren, alleen niet altijd op hetzelfde moment. Accepteer van elkaar dat je niet altijd hetzelfde voelt.
- Jij, je partner en overige familieleden kunnen van mening verschillen over het delen van informatie met familie en vrienden. Waar jij vaak wat meer gedetailleerd en met meer informatie uitlegt hoe je kind er aan toe is, zal een vrouw dit met veel minder medische details doen. Vrouwen voelen zich vaak verantwoordelijk voor de conditie van haar kind en delen dan niet alles. Het is belangrijk dat je elkaars verschillende keuzes respecteert en samen besluit wat je wel en niet wilt vertellen.
Wat kan jij als verse Papa doen om je baby te helpen?
Je kan helaas niet overal tegelijk zijn, dus zal je goed moeten prioriteren en anderen inschakelen je te ondersteunen. Probeer je zoveel mogelijk te concentreren op de mensen die jou het meest nodig hebben.
Als je nog een kind of kinderen thuis hebt zitten, probeer ook extra tijd met je kinderen te besteden. Laat ze merken dat je er uiteraard ook voor hun altijd bent en dat jouw liefde nu echt niet minder wordt. Ook de broertjes en zusjes maken zich ernstig zorgen, niet alleen om de baby, maar ook om hun ouders.- Vraag en accepteer aangeboden hulp. Familie en vrienden staan vaak klaar om je te helpen, alleen moet je ze het vaak wel vragen. Maak een lijst van praktische zaken die ze voor jouw gezin kunnen oppakken. Denk daarbij aan oppas, het huishouden, de boodschappen, tuinonderhoud, etc.
- Vraag een vriend die je heel goed vertrouwd om eventuele informatie door te geven aan andere vrienden en familie. Zo hoef jij je er niet mee bezig te houden.
- Probeer evenwicht te vinden. Wanneer je toch weer aan het werk moet, ondanks dat je kind nog in het ziekenhuis ligt, overleg met je werkgever het aantal uren die je aan je gezin moet spenderen. Laat je werkgever goed weten in welke situatie je gezin is beland en laat dit in het dossier van HR opnemen. Mocht je dan plotseling met spoed naar je gezin moeten, zal er meer begrip zijn voor je situatie. Dit kan soms wel wat druk geven op je relatie met je werkgever. Indien er een vertrouwenspersoon is aangewezen in jouw organisatie, betrek deze er dan bij. Het inschakelen van de vakbond zou ook kunnen helpen.
- Behoud je gevoel voor humor. Maak grapjes om de kleine dingen van het leven, samen met je partner en vrienden. Humor en lachen kan je helpen weer meer positieve energie te krijgen en kan je de moeilijke situatie in het ziekenhuis beter aan.
- Probeer zoveel mogelijk tijd te besteden aan het buidelen met je kind. De huid op huid contact helpt je kind en is ook goed voor jouw binding met hem of haar. Jouw kleine held heeft vanaf de geboorte een enorm sterk karakter gekregen, een enorm gevoel van overleven. Probeer dit altijd in gedachte te houden, zodat jouw kind dit ook voelt. Praat en zing…. De zintuigen van je kind werken vanaf dag één. De positieve energie van jou zullen bijdragen aan zijn of haar sterker worden….
Wat kan jij als verse Papa doen om je partner te helpen?
Ook de mama’s hebben soms speciale zorg nodig. Niet alleen door ziekte (Hellp, zwangerschapsvergiftiging, etc.), maar ook door de plotselinge bevalling heeft ze je begrip, hulp en aanwezigheid hard nodig. Zo zou je ook kunnen helpen:
- In de eerste dagen na de bevalling is mama erg moe en niet comfortabel. Ook zal ze erg verdrietig zijn, vanwege alle gebeurtenissen. De hele dag is ze alleen maar bezig met het verplaatsen tussen haar eigen kamer en de neonatologie en soms kan ze zelf naar een ander ziekenhuis moeten in verband met complicaties. Ga elke dag naar haar en je baby en maak veel foto’s en film. Vertel uitgebreid wat je hebt gezien, elke beweging, elke gebeurtenis.
- Heb geduld met haar. De combinatie van verdriet, angst en hormonen kunnen er voor zorgen dat ze anders reageert dan normaal. Ze zal veel sneller geïrriteerd zijn over voor jou kleine dingen. Toon begrip, hoe moeilijk dit soms ook is.
- Stel haar gerust. De meeste moeders voelen zich enorm schuldig over alle gebeurtenissen en nemen zich dit zelf kwalijk. Luister naar haar gevoelens en probeer haar er van te overtuigen dat het echt niet haar schuld is, al moet je dit honderd keer zeggen.
- Help haar bij het kolven van melk. Het is echt niet leuk om achter een gordijntje elke drie uur te moeten kolven. In sommige ziekenhuizen hebben jullie misschien een eigen kamer en blijf toch bij haar. Praat met elkaar, zorg voor de flessen en zet alles voor haar klaar. Zet het voor haar weg in de vriezer indien nodig. Een goede borstvoeding kan namelijk helpen bij het beter worden van je eigen kind, je doet het samen en voor elkaar.
- Zorg ervoor dat ze goed voor zich zelf zorgt. Door alle stress kan ze vergeten goed te eten en te drinken.
- Zeg tegen haar dat je trots bent op haar. Over het kolven, het zorgen en het constant zijn voor je kind. Iedereen houdt van een compliment, zeker de pas geworden moeder.
Wat kan jij als verse Papa doen om voor jezelf te zorgen?
Ja, jij bent er ook nog. Niemand verwacht van je dat je nu opeens Superman bent geworden. Sterker, dat ben je niet, dus zul je ook voor je zelf moeten zorgen. Je gezin heeft niets aan een papa die op instorten staat en hebben je nodig.
- Zorg voor genoeg slaap en eet goed. En daarmee bedoel ik niet veel, maar juist gezond.
- Neem genoeg rust voor jezelf. En dit is erg lastig, aangezien je al te weinig tijd hebt voor alle overige zaken. Toch zal je tijd moeten vinden om een beetje te bewegen, af en toe een filmpje te kijken of met je andere kinderen te spelen. Dit geeft zorgt ervoor dat je stress wordt gemanaged en je beter voor je gezin kan zorgen.
- Zoek hulp! Wat jij en je gezin meemaken is een traumatische ervaring en moet als zodanig behandelt worden. Je kan hulp vinden door te praten met andere papa’s van couveusekinderen. Niemand begrijpt je namelijk beter dan degenen die ook in deze situaties hebben gezeten. Op de site van Stichting Prematurendag kan je groepen vinden van ouders of een oproep plaatsen voor lotgenotencontact. Uiteraard mag je ook altijd anoniem een e-mail sturen, we zullen er alles aan doen om je te ondersteunen! Ook kan je praten met je huisarts en maatschappelijk werk, die je wellicht ondersteuning kunnen bieden over zaken waar je zelf nog niet over had nagedacht. Het belangrijkste is, dat je beseft dat je een ervaring moet gaan verwerken, wat in de toekomst alleen maar aan je kan gaan vreten.
Ondanks dat je je het wellicht niet beseft, heb je nu al een enorm belangrijke rol in het leven van je pasgeboren kind. Je bent wellicht de belangrijkste schakel in het behandelend team op de Neonatologie, wat er voor gaat zorgen dat je kind beter wordt. Jij bent degene die gaat zorgen voor support en comfort. Om een papa te zijn van een couveusekind kan heel erg zwaar zijn, zeker als je kind ook nog heel erg ziek is.
Hou gewoon altijd in gedachte dat jij er voor zorgt wanneer de volgende mijlpaal moet worden gevierd.
Jij bent namelijk de Papa en er is niemand anders die dat beter kan dan jij!
